ÇAĞIN HASTALIĞI HASTA BİNA SENDROMU

Son yıllarda ülkemizde yapılaşmanın çoğalması ile paralel olarak insanlar kapalı alanlarda yaşamak çalışmak sosyal yaşamlarını sürdürmek zorunda kaldı, bunlar kimi zaman alışveriş merkezi kimi zaman plazalar ofis katları home ofisler tabi ki, bu kadar bina yapılır da havalandırma yani ısıtma soğutma sistemleri yapılmaz mı her geçen gün teknoloji ile birlikte bu sistemlerde gelişti bina kapalı bir kutu dışardan taze hava alıp içinde dolaştıracak bu arada havanın hepsini almayacak ki tasarruf yapsın mevcut havayı içerde sistemler filtreler çevirsin neyse fazla kafanızı karıştırmayayım burada önemli olan bu binaları yaptıktan sonra bu cihazlara bakım yapılması ve mekanlarda kaliteli hava olması çok önemli eğer hava kalitesine dikkat edilmezse neler olur 200m2 bir ofiste hasta olan en köşedeki kişi diğer köşedeki kişiyi hasta edebilir, bina içindeki kişilerde halsizlik yorgunluk belirtileri başlar ve insanların bağışıklık sistemi zarar görür.

Biraz daha rakamsal konuşalım; Her yıl 5.5 ile 7 milyon arasında kişinin hava kirliliğinden dolayı öldüğü düşünülüyor. Bu sayının 4 milyonu ise kapalı mekandaki hava kirliliğinden kaynaklanıyor. Bu konuya dikkat çeken Danimarka Teknik Üniversitesi’nden Jan Sundell ve birçok diğer bilim insanı “hastalık ve ölümlere aslında kapalı alan kirliliğinin sebep olduğunu” düşünüyorlar.

Hasta Bina Sendromunun sağlığı olumsuz etkilemesi dışında başka olumsuz sonuçlara da yol açan bir faktör olarak da kalmıyor. Sendromun oluşmasına sebep olan belirtiler sağlık harcamalarının artmasına ve iş gücü kaybının yaşanmasına da sebep oluyor.

Örneğin, Amerikan Çevre Koruma Örgütü’nün verilerine göre 1993’te Amerika’da harcanan yıllık sağlık harcamasının 60 milyar HSB kaynaklı.

Hasta bina sendromu kaynaklı sağlık sorunları yüzünden işe gelemeyen çalışanların sebep olduğu zaman kaybı ve maliyet artışı yüksek rakamlarla ifade ediliyor. Araştırmalara göre psikolojik etkenler yüzünden verimin düşmesi Birleşik Krallık’taki işverenler için 30 milyar poundluk bir zarara sebep oluyor.

Hasta Bina Sendromuna Karşı Alınacak Önlemler Nelerdir?

HBS kompleks bir sorun olduğu için tanı ve teşhislerin yapılması için sadece sağlık uzmanları değil, mühendis ve mimarların da bina yapılarıyla ilgili olarak görüşlerine ihtiyaç var. Buna rağmen, uzmanların araştırma sonuçlarına dayalı olarak elde ettiği bulgulara bazı önlemler almanın da mümkün olduğu biliniyor. BOMA International kuruluşuna göre hasta bina sendromunun olmadığı bir çalışma ortamı yaratmak için sıcaklık ve nem koşullarının optimize edilmesi ve bina içi hava kirliliğine yol açan maddelerin ortadan kaldırılması gerek.asta bina sendromunun önüne geçmek amaçlı alınacak önlemleri 6 başlıkta sıralayabiliriz:

• Islak veya nemli alanların temizlenmesi, kurulanması ve durulanması gerek. Böylece, rutubet veya kirliliğin önüne geçilebilir. Üst seviye hijyeni sağlamak amacıyla profesyonel bir temizlik hizmeti alınması öneriliyor.
• HVLS fanlarının havalandırma için kullanılmasıyla bina içi hava döngüsü düzeltilmeli. Kullanılan fanların ASHRAE standartlarına uygun olması gerekli.
• HVAC ve bina yönetim sistemleri kullanılarak bina içi enerji yönetimi verimli hale getirilmeli; ısıtma, havalandırma, iklimlendirme gibi kontrollerin tek elden kontrol edilmesi sağlanmalı.
• Özellikle sigara içilen alanlarda mutlaka hava döngüsü sağlanmalı.
• Bina içinde kullanılan materyallerin VOC ölçümü düşük ve doğal hammaddeden yapılmasına dikkat edilmeli.
• Düzenli bir şekilde binanın havalandırılması, camların uygun yerlerde kullanılması sağlanmalı.

Özetle; hasta bina sendromunun çözümü için entegre bina ve tesis yönetim çözümleri, modern teknoloji ve kişisel farkındalığa ihtiyaç var.

Burhanettin ÜNVER